سرگذشت آقای معمولی
محسن تنابنده جزو آن دسته از بازیگرانی است که یک‌جور شیرینی و طنز جدانشدنی در کاراکترش به چشم می‌خورد. اوایل خیلی‌ها او را با رضا عطاران مقایسه می‌کردند. تنها نام محسن تنابنده می‌تواند مهری بر کیفیت هر اثر سینمایی و تلویزیونی باشد. زیرا او در این سال‌ها نشان داد که توانایی بالایی در تشخیص و انتخاب نقش دارد و کمتر پیش‌آمده که در یک اثر ضعیف حضور پیدا کند. محسن تنابنده به کمک نقی معمولی و خانواده دوست‌داشتنی‌اش توانست به اوج شهرت و محبوبیت برسد. او معمولی‌ترین و شاید جذاب‌ترین شخصیت مجموعه «پایتخت» را برای خود نوشت و با آن به سراسر ایران سفر کرد. بماند که آن‌ها در سری جدید پا را از مرزهای کشور هم فراتر گذاشتند. محسن تنابنده همچنین یکی از نام‌های پرتکرار نامزدی بهترین بازیگری جشنواره فجر در سال‌های اخیر بوده است.
خانواده
این بازیگر سمنانی در فروردین سال 1354 گویا در تهران متولد شده است. یک برادر بزرگ‌تر و یک خواهر کوچک‌تر از خود هم دارد. محسن تنابنده بازیگری در تئاتر را از کودکی آغاز کرد و در جوانی تحصیلاتش را هم در همین رشته ادامه داد. او فارغ‌التحصیل رشته بازیگری از دانشگاه هنر و معماری تهران است. متأسفانه این بازیگر دوست‌داشتنی در تیرماه 1396 پدر بزرگوارش را از دست داد. عده بسیاری از هنرمندان کشور نیز در مراسم باشکوه ترحیم پدر وی شرکت کردند که نشان از محبوبیت بالای او در میان اصحاب هنر داشت.
شروع با کرم دندان
محسن تنابنده فعالیت بازیگری‌اش را در کودکی با تئاتر آغاز کرد. او سال‌ها در آمفی‌تئاتر پیکان‌شهر نقش کرم دندان را بازی کرد. می‌گوید هنوز هم با همان دوران کودکی‌اش تفاوتی ندارد و همچنان عاشق تحقیق، پژوهش، بازی و کودکی کردن است. اما فعالیت جدی وی در دنیای تصویر با بازیگردانی آغاز شد. او در سال 1382 بازیگردان فیلم سینمایی «کنار رودخانه» ساخته علیرضا امینی بود. سال بعد هم بازیگر وی در فیلم «دانه‌های ریز برف» شد. 84 هم اولین فیلم‌نامه بلندش به نام «چند می‌گیری گریه کنی» را نوشت. فیلم‌نامه‌ای که توسط شاهد احمدلو ساخته شد. به‌این‌ترتیب محسن تنابنده در سه سال اول، سه مسئولیت مختلف را برعهده گرفت. در همه این سال‌ها نیز همچنان فعالیتش را در هر سه عرصه بازیگری، بازیگردانی و نویسندگی ادامه داده است. تنابنده در سال‌های بعد نیز در آثاری همچون «آفساید» جعفر پناهی و «استشهادی برای خدا» به کارگردانی علیرضا امینی نقش‌آفرینی کرد. اما می‌توان گفت هنوز نامی ناآشنا در سینما و تلویزیون بود.
درخشش نقی خان معمولی
وقتی در سال 1387 به‌عنوان نقش اصلی مجموعه «مأمور بدرقه» برای اولین بار به تلویزیون آمد، برای اکثر مخاطبین چهره‌ای غریب بود. اما بازی روان و پخته‌ای را از خود ارائه داد و این شاید نوید ظهور یک بازیگر توانمند را می‌داد. همین اتفاق هم افتاد و همان بازیگر ناآشنا یک سال بعد یعنی سال 1388 سیمرغ گرفت. به همین راحتی. محسن تنابنده با 3 فیلم «سن‌پترزبورگ»، «سنگ اول» و «هفت دقیقه تا پاییز» به سینماها آمد. در «سن‌پترزبورگ» توانایی بالای خود در کمدی را نشان داد و برای «هفت دقیقه تا پاییز» و «سنگ اول» برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد جشنواره فیلم فجر شد. سال بعد هم برای «ندارها» دیپلم افتخار گرفت. تنابنده دست‌بردار نبود و دوست داشت بیشتر از این طعم شهرت را بچشد. سال بعدی بازهم با یک سورپرایز بزرگ، این بار به تلویزیون آمد. «پایتخت». محسن تنابنده هر چه در چنته داشت برای این مجموعه پرطرفدار رو کرد. او به‌عنوان خالق ایده اولیه، نویسنده، بازیگر و بازیگردان در آن مجموعه حضور داشت. مجموعه‌ای که تاکنون 5 سری از آن ساخته شده و معمولاً در ایام نوروز یا رمضان مهمان‌خانه‌های مردم بوده است. نقی معمولی با بازیگری محسن تنابنده اکنون تبدیل به یکی از محبوب‌ترین شخصیت‌های سریالی شده است. خلاصه هرچه از پایتخت و هنرنمایی محسن تنابنده در آن مجموعه بگوییم کم است. «سرزمین مادری» و «علی‌البدل» دیگر مجموعه‌های تلویزیونی هستند که او در آن‌ها به ایفای نقش پرداخته است.
دعوا بر سر ایده پایتخت
تورج اصلانی با انتشار متنی در صفحه شخصی‌اش در فضای مجازی، محسن تنابنده را به دزدی ایده اولیه مجموعه «پایتخت» متهم کرد. او مدعی شد ایده پایتخت را همراه با دستمزدی به محسن تنابنده داده است تا فیلم‌نامه‌ای سینمایی برای او بنویسد. تنابنده و سیروس مقدم هم در غیابش ایده را دزدیده و مال خودشان کردند. محسن تابنده هم در جوابیه‌ای بلند تمام اتهامات را تکذیب کرد و اعلام کرد ایده پایتخت زمین تا آسمان با طرح خام و کوتاه تورج اصلانی فرق کرده است. با این حال مبلغی بالغ‌بر 6 میلیون تومان برای ایده اول به وی محول شده است. همچنین تورج اصلانی خودش پذیرفته که درازای دریافت مبلغ بیشتر نامش در تیتراژ سریال هم قرار داده نشود و ...
ادامه راه در سینما
محسن تنابنده بعد از آن حضور طوفانی در 88 نزدیک به 4 سال در سینما دیده نشد. 4 سالی که به سفر با خانواده آقای معمولی گذشت. و البته کار در پروژه پرهزینه و زمان‌بر «محمد رسول‌الله». محسن تنابنده در سال 1392 با ایفای نقش جهودی به نام ساموئل در فیلم سینمایی «محمد رسول‌الله» به سینما بازگشت. پس از آن‌هم گزیده کارتر شد و تقریباً هرسال در یک فیلم سینمایی حضور پیدا کرد. فیلم‌های از قبیل «لامپ 100»، «ایران برگر»، «گینس» و «فراری». او برای نقش‌آفرینی در فیلم سینمایی «فراری» بک‌بار دیگر برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد در سی‌وپنجمین جشنواره فیلم فجر شد.
نویسندگی و کارگردانی
محسن تنابنده پس از نوشتن چندین فیلم‌نامه بلند تصمیم به ساخت اولین فیلم سینمایی خود گرفت. کمدی خوش‌ساخت «گینس» به کارگردانی، نویسندگی و بازیگری محسن تنابنده در سال 1393 در سینماهای کشور اکران شد. زوج او با رضا عطاران در آن فیلم خالق لحظات بسیاری شیرینی بود. محسن تنابنده در تلویزیون هم علاوه بر «پایتخت‌ها»، در مجموعه‌هایی همچون «پیامک از دیار باقی»، «چاردیواری»، «چک برگشتی» و «علی‌البدل» به‌عنوان نویسنده حضور داشته است. او همواره از حامد محمدطاهری و علیرضا نادری به‌عنوان تأثیرگذارترین اشخاص در شکل‌گیری توانایی‌هایش در بازیگری و قصه‌پردازی یادکرده است.
ازدواج
بازیگر نقش نقی معمولی در آبان ماه 1394 با انتشار تصویری در صفحه اینستاگرام خود، ازدواجش با روشنک گلپا را اعلام کرد. در تصاویر سید محمد خاتمی به‌عنوان جاری‌کننده خطبه عقد در کنار آن‌ها دیده می‌شد. از قرار معلوم او همسرش را از فضایی خارج از هنر انتخاب کرده است. زیرا که هیچ فعالیت هنری در سابقه خانم گلپا نمی‌شود. فرزند پسری به نام نامی حاصل این ازدواج است. نامی آبان ماه 1396 به دنیا آمد و 42 سال با پدر هنرمندش اختلاف سنی دارد.
جاده‌صاف‌کن‌ها
محسن تنابنده می‌گوید: «راجع به مهران مدیری و رضا عطاران باید بگویم این دو نفر برای من جاده‌صاف‌کن بودند... این دو، شوخی‌شناس و شیرینی‌شناس‌های بسیار خوبی هستند...من بدون اینکه با آن‌ها کار کرده باشم، با نگاه کردن مداوم کارهایی که می‌سازند یا بازی می‌کردند، خیلی چیزها یاد گرفتم.»
ریاضت‌های کم‌کاری
بازیگرانی که راه گزیده‌کاری را پیش می‌گیرند یا باید به فکر یک منبع درآمد جایگزین باشند و یا پی همه‌چیز را به خود بمالند. محسن تنابنده که راه دوم را انتخاب کرد. او می‌گوید حتی در شرایط سخت مالی نیز به بازی در کاری که دوستش نداشته، تن نداده است. هیچ اعتقاد و اصرار به پرکاری ندارد و ترجیحش به انتخاب‌کنندگی است. او از ریاضت‌هایش در دوران بازیگری در تئاتر می‌گوید: «هیچ‌وقت یادم نمی‌رود برای رفتن سر تمرین تئاتر گاهی اوقات مجبور می‌شدم مسیرهای طولانی پیاده‌روی کنم، چون کرایه رفتن به سر تمرین با وسیله نقلیه را نداشتم.»
گلایه از مسئولین
محسن تنابنده در پی حواشی و مشکلات پیش‌آمده برای سریال «پایتخت» و همچنین فیلم «گینس» گفت: «اگر دولت و برخی رسانه‌ها کمکی نمی‌کنند، حداقل دستاویزها را از ما نگیرند. توقع پشتیبانی از طرف دولت و رسانه‌ها را نداریم. اما سنگ‌اندازی هم نکنند. بگذارند قطاری که به‌سختی شروع به حرکت کرده، در مسیر ناهموار کنونی به حرکتش ادامه دهد.»
ورزش
استعداد محسن‌خان در ورزش هم بدک نیست. مقطعی بوکس کار کرده است. در «پایتخت 3» هم خودش بود که کشتی می‌گرفت. بااینکه هیچ سابقه‌ای در این ورزش نداشت. اما مدت زیادی را صرف یادگیری فنون کشتی کرد و کارش را هم به‌خوبی انجام داد. این‌جور که میگویند پا به توپ بدی هم ندارد و یکی از بازیکنان تأثیرگذار تیم فوتبال هنرمندان است. طرفدار دوآتشه استقلال تهران است و در میان تیم‌های خارجی رئال مادرید را دوست دارد.
ماجرای مسکن مهر
محسن تنابنده در پی حادثه ناگوار زلزله کرمانشاه، پستی برای ابراز همدردی با داغ‌دیده‌ها منتشر کرد که با اعتراضات زیادی مواجه شد. بسیاری او را جانب‌دار فلان کس و فلان دولت و ... خواندند که اعتراضاتشان بی‌جواب هم نماند. تنابنده در پاسخ به حواشی نوشت: «دلواپسان کج‌اندیش بجای جان کلام، تعابیری از آن استنتاج کردند که هیچ‌وجه موردنظر من نبوده و بافته ذهن مسموم خودشان است. جمله معترضه من جانب‌داری از هیچ دولتی نیست... نقد من به مسکن مهر نقد سازه است. نقد نظارت است. وگرنه ایده مسکن مهر مبنای فکری بکر بود. البته چنانچه اصولی پیش می‌رفت. عذر مرا بپذیرید اگر فرصت‌طلبان به‌قصد نیل به مقصود سیاسی‌شان خاطر خطیرتان را مکدر کردند و عبارت بنده را با ترجمان خودشان تحویلتان دادند.»
یک اعتراض
این اولین و آخرین باری نبود که آقای بازیگر دغدغه‌های اجتماعی‌اش را با طرفدارانش به اشتراک می‌گذارد. او در مقابل حضور بانوان سوری در ورزشگاه آزادی هم سکوت نکرد و اعتراضش به این امر را نشان داد. او نوشت: «تو کشورمون هم دیگران بیشتر حق دارند. تساوی با کشور دوست برادر همسایه طعم شیرین صعود را برام گس کرد. مثل این بود که آخر غذای خوشمزت که با ولع خوردی، مو پیدا کنی.»
کیش
جزیره کیش پاتوق محسن تنابنده در روزهای فراغت و بیکاری است. او می‌گوید یک جای کوچک خانوادگی در آن جزیره دارند که باعث آرامش و دررفتن خستگی‌هایش می‌شود.
